Herstel van de bekkenbodem na de bevalling

Wat is een bekkenbodem?

De bekkenbodem wordt ook wel “de hangmat” voor de buikorganen zoals de blaas, de darmen en de baarmoeder genoemd. Deze bestaat uit een aantal spieren die de onderkant van het bekken afsluiten en geeft daarmee steun aan de blaas, de darmen en de baarmoeder. Hij zorgt er ook voor dat je urine, ontlasting en windjes kunt ophouden en dat men kan plassen en poepen. Daarnaast speelt hij een rol bij de opwinding en het orgasme tijdens het vrijen.

De bekkenbodem tijdens de zwangerschap

Tijdens de zwangerschap worden door de zwangerschapshormonen de spieren en pezen rond het bekken soepeler en meer beweeglijk. Dit zorgt ervoor dat de baby bij de bevalling makkelijker door het bekken past. Door de groei van de baarmoeder en de baby neemt de druk op de bekkenbodem steeds meer toe. Hierdoor wordt het weefsel flink opgerekt. Soms ontstaan er scheurtjes in de bekkenbodem of wordt er tijdens de bevalling een knip gezet die achteraf gehecht moet worden. Dat heeft tijd nodig om te herstellen. Daarna is het meestal niet mogelijk de bekkenbodem direct volledig te belasten.

De bekkenbodem na de bevalling en het herstel hiervan

Het herstel van de bekkenbodem en het bekken duurt na de bevalling minimaal 9 maanden. Bij een keizersnede is de bekkenbodem weliswaar niet opgerekt geweest, maar deze moet nog wel van de zwangerschap herstellen.

Eerste 10 dagen:
Tijdens de eerste dagen kan het gebied rondom de anus en vagina pijnlijk of beurs aanvoelen. Als er gehecht moest worden dan kunnen ook de hechtingen trekkerig of pijnlijk aanvoelen. Mogelijk is poepen of plassen pijnlijk.

Advies:

  • Kom alleen uit bed om jezelf en jouw kindje te verzorgen; probeer daarbij traplopen tot een minimum te beperken
  • Let er bij dagelijkse activiteiten, zoals “draaien in bed, overeind komen en lopen”, goed op dat je rustig naar de buik ademt; zet de adem niet vast
  • Houd de ontlasting soepel door voldoende te drinken en vezelrijk te eten. Blijft de ontlasting alsnog hard, bespreek dit dan met de verloskundige of de huisarts
  • Neem de tijd om te plassen, ga goed rechtop zitten en plas helemaal uit zonder te persen

Toiletadvies:

  • Rechtop zitten bij het plassen en bij het poepen juist iets onderuit gezakt met eventueel een  krukje onder de voeten

Neem de tijd, pers niet en leeg je blaas en darmen helemaal.

10 dagen tot 6 weken:

Vanaf nu start het herstel van het bekken en de bekkenbodem en komt er steeds meer gevoel terug in de bekkenbodemspieren. Één maand na de bevalling hebben de bekkenbodemspieren weer 20% van de normale kracht.

Advies:

  • Span tijdens het optillen en dragen van de baby de bekkenbodem bewust aan
  • Til niet meer dan het gewicht van de baby
  • Span de buikspieren aan bij verandering van houding, zoals opstaan, zitten of traplopen
  • Bouw de conditie langzaam op met fietsen of wandelen
  • Vermijd lang staan of zware huishoudelijke activiteiten, zoals dweilen en stofzuigen

6 weken tot 6 maanden:
De bekkenbodemspieren en pezen hebben weer 50% van de normale kracht.

Advies:

  • Als er iets gedragen of getild moet worden, houd het dan tegen het lichaam aan of draag het in een rugzak
  • Probeer het langdurig tillen van een Maxi Cosi te vermijden en gebruik voor langere afstanden liever een kinderwagen

6 maanden tot 9 maanden:
De bekkenbodemspieren en pezen hebben nu weer 75% van de normale kracht. Als je geen klachten hebt, mag je starten met hardlopen.

Advies:

  • Bij krachttraining begin je met een laag gewicht en 20-30 herhalingen
  • Bouw hardlopen langzaam op en begin met rustig joggen in intervallen. Bouw daarna pas het tempo op.

Mogelijke klachten passend bij het bekken en de bekkenbodem

Het is niet vanzelfsprekend dat elke vrouw volledig herstelt na de bevalling. Zo zijn er een aantal klachten die na de bevalling aanwezig kunnen blijven:

  • Urineverlies tijdens hoesten, niezen, lachen of springen
  • Moeite hebben met het ophouden van urine
  • Moeite hebben met het ophouden van ontlasting
  • Moeilijk kunnen (uit)plassen
  • Moeilijk kunnen poepen
  • Zwaar, drukkend gevoel in onderbuik of een balgevoel in vagina
  • Pijn tijdens het vrijen
  • Pijn in bekken, onderrug of aan het stuitje

Herken je een van deze klachten bij jezelf, wacht dan niet te lang en maak een afspraak bij de (bekken-)fysiotherapeut.

Wij (bekken-)fysiotherapeuten adviseren elke vrouw om 6 weken na de bevalling deze vragenlijst (www.bekkenbodemcheck.nl) in te vullen. Deze vragenlijst brengt in kaart of iemand klachten ervaart in en rond het bekken of kans heeft deze later te ontwikkelen. Op basis van de uitkomst wordt een passend advies gegeven.

Jana Hug Algemeen Fysiotherapeut en ZwangerFit-docent BIG 99924044304  

Nicole Terwindt Bekkenfysiotherapeut BIG 29035169404

Fysiotherapie – De Nije Veste