Strippen

Wat is het en waarom zou je het overwegen?

Het strippen van je baarmoedermond is een manier om je bevalling op gang te brengen. Maar wat is strippen precies? Vanaf wanneer kan het? En misschien nog wel belangrijker: is het effectief?

Je baarmoedermond is het gedeelte van de baarmoeder dat tijdens de zwangerschap gesloten is. Mede doordat je baarmoedermond gesloten is, blijft het kindje op zijn of haar plek in je baarmoeder en kan het kindje zich hier veilig ontwikkelen. Je baarmoeder mond is een stugge, lange tuut op je baarmoeder, die zich in je vagina bevind. Richting het einde van je zwangerschap of tijdens het begin van de bevalling wordt je baarmoedermond zachter en korter en zal de baarmoedermond zich uiteindelijk openen: er ontstaat ontsluiting! Het kan zo zijn dat zonder dat er weeën zijn geweest of enkel doordat je voorweeën hebt gehad, je baarmoeder mond 1 tot 3 centimeter geopend is.1 Dit zegt helaas niet iets over wanneer je gaat bevallen, maar maakt wel dat het mogelijk is om -als je dat wilt- je baarmoedermond te strippen.

Strippen doen we alleen na toestemming van jou en bij voorkeur niet eerder dan wanneer je 41+0 weken zwanger bent. Om te kunnen strippen moeten we inwendig onderzoek doen. Hierbij voelen we voorzichtig met 2 vinger in je vagina naar je baarmoedermond. Zodra we de baarmoedermond voelen kunnen we je vertellen of de baarmoeder mond al zachter en korter is geworden (dit noemen we het ‘verstrijken’ van je baarmoedermond) en of er ontsluiting is. Als er 1 of meer centimeter ontsluiting is kunnen we strippen. We vertellen je of er ontsluiting is en vragen nogmaals of je het goed vind dat we strippen. Tijdens het strippen proberen we de vliezen los te maken van je baarmoedermond. We breken je vliezen dus niet. Ook wordt je baarmoedermond ‘gemasseerd’/komt er rek op je baarmoedermond door de beweging van onze vingers om de vliezen los te woelen. Bij strippen komen verschillende hormonen vrij, waaronder prostaglandines. Deze hormonen dragen bij aan het verder rijpen (= zachter worden, verstrijken en open gaan) van je baarmoedermond en kunnen je baarmoeder aanzetten tot weeën. Ook kan er door het masseren van de baarmoedermond oxytocine vrij komen, dit hormoon draagt bij aan het samentrekken van je baarmoeder.2,3 Als binnen 20-24uur na het strippen de weeën beginnen, dan vermoeden we dat het strippen daadwerkelijk het ‘zetje’ is geweest waardoor je bevalling gestart is. Het kan ook zijn dat je wel harde buiken of oefenweeën krijgt door het strippen, maar dat dit afzakt en de bevalling nog niet begint. Na het strippen kun je (slijmerig) bloedverlies hebben. Dit bloedverlies is onschuldig en komt door het masseren van je baarmoedermond.2 We geven je hierover uitleg na het strippen. Als het strippen er nog niet toe leidt dat je bevalt, kunnen we na 2 dagen het strippen nogmaals herhalen. Over het algemeen herhalen we het strippen niet vaker dan in totaal 3 keer.

Vrouwen ervaren het strippen verschillend: sommige vrouwen vinden het gevoelig of een onplezierig gevoel en weer andere vrouwen vinden het echt pijnlijk. Weet dat je ten allen tijde zelf de baas bent of je lichaam en dat we alleen in overleg met jou strippen en/of het strippen herhalen. Als jij ‘stop’ zeggen tijdens het strippen stoppen we direct met het bewegen van onze vingers en stoppen we daarmee met het strippen.

Van alle vrouwen die zwanger zijn, is 4% van de baby’s nog niet geboren met 42 weken zwangerschap.2 Wetenschappelijk onderzoek heeft laten zien dat strippen vanaf 41 weken de kans vergroot om spontaan te bevallen voor de 42 weken en dat strippen de kans op een inleiding verkleint.2,3 Het is lastig om te zeggen hoe effectief het strippen precies is, dus hoe groot de kans is dat na het strippen de bevalling ook daadwerkelijk start. Uit onderzoek komt naar voren dat het nodig is om 6 vrouwen te strippen om 1 inleiding te voorkomen. Strippen is zowel effectief als je zwanger bent van je eerste kindje als wanneer je al eens eerder bevallen bent geweest. Wel zijn er vanuit wetenschappelijk onderzoek aanwijzingen dat strippen mogelijk nét wat effectiever is als je al

eens bevallen bent geweest (en nu dus bijvoorbeeld je 2e, 3e of 4e kindje verwacht).3 Het lijkt erop dat standaard strippen tussen de 38 en 40 weken geen effect heeft op het eerder op gang brengen van je bevalling.3 Over het effect van strippen tussen de 40 en 41 weken is geen duidelijke informatie bekend.

We bespreken het strippen met je na de 40 weken. Ons advies is om strippen in te zetten vanaf 41+0 weken zwangerschap, als je dit zelf wilt. In overleg kunnen we afwijken van dit advies en is het mogelijk om het strippen in te zetten vanaf 40 weken. Strippen voor de 40+0 weken raden we in principe af.

(1) M. Prins, J. van Roosmalen, S. Scherjon, Y. Smit. Praktische Verloskunde (2009). Uitgeverij Bohn Stafleu van Loghum.

(2) Finucane EM, Murphy DJ, Biesty LM, et al. Membrane sweeping for induction of labour. Cochrane Database Syst Rev. 2020;2(2):CD000451. Published 2020 Feb 27. doi:10.1002/14651858.CD000451.pub

(3) Miranda, E. de, Bom, J. G. van der, Bonsel, G. J., Bleker, O. P., & Rosendaal, F. R. (2006). Membrane sweeping and prevention of post-term pregnancy in low-risk pregnancies: a randomised controlled trial. Bjog – An International Journal Of Obstetrics And Gynaecology, 113(4), 402-408. Retrieved from https://hdl.handle.net/1887/5014